Als Christien van Santen, manager VUmc Academie, groot mag dromen – en dat mag ze van zichzelf – dan groeit VUmc Academie uit tot het corporate opleidingsinstituut van het Amsterdam UMC waar alles samen komt. Zowel de bij-, na- en vervolgopleidingen voor professionals van binnen en buiten het eigen ziekenhuis, als de opleidingen voor zorgprofessionals van de toekomst. Waarbij onderwijs voor medici en paramedici onlosmakelijk met elkaar, en met de praktijk verbonden zijn. En daarbij kijkt ze zelfs over de landsgrenzen heen.
Met het risico te klinken als een slager die zijn eigen vlees keurt, die toekomstdroom van Christien is helemaal niet zo onrealistisch. Zeker als je kijkt naar hoe VUmc Academie zich het afgelopen decennium heeft ontwikkeld. Van een aftakking van de Amstel Academie groeide de academie uit tot een landelijk gewaardeerd opleidingsinstituut. Met een steeds breder open aanbod en maatwerktrajecten, een groeiende groep opdrachtgevers en cursisten, een team van deskundige, innovatieve opleiders die voortdurend de aansluiting met de praktijk weet te vinden en – nu al – internationale bekijks.
Taal van de zorg Dat succes zit hem volgens Christien in meerdere dingen. “Wat heel goed werkt is dat we onderdeel zijn van een umc”, zegt ze. “Daarbij komt de meerderheid van de opleiders zelf uit de zorg. Hierdoor spreken we de taal van onze opdrachtgevers en cursisten. In tegenstelling tot particuliere opleidingsinstituten. We kennen de processen binnen het ziekenhuis en spelen hier op in. Daarbij richten wij ons ook, meer dan academies van andere umc’s, op deelnemers van buiten. Bovendien zijn onze opleiders zelf ook continu bezig met het optimaliseren van hun competenties. En we volgen voortdurend de trends in de zorg en op onderwijskundig vlak.”
Optimale transfer naar de werkvloer Werkplekleren is een van die trends. VUmc Academie zet hier dan ook op in. Christien: “Dit krijgt een steeds prominentere rol in leren en ontwikkelen. De transitie naar de praktijk is veel beter wanneer je leert op de werkplek zelf.” Toegegeven, dit inzicht heeft zich nog niet vertaald naar al het aanbod van VUmc Academie. “Maar die nauwe en directe relatie tot de praktijk, is wel iets waar we altijd naar streven. Ook al vindt een cursus online of in een klaslokaal plaats,” benadrukt Christien. “Zo passen we vaak team-based-learning toe, waarbij, net als bij werkplekleren, het van en met elkaar leren centraal staat. En waarbij de eigen casuïstiek van de deelnemers gebruikt wordt. Ook proberen we zoveel mogelijk de leidinggevenden te laten aanhaken bij trainingen. Om de verbinding tussen teamleiders en medewerkers – de cursisten – te vergroten en de follow-up in de praktijk te waarborgen. Op die manier proberen we – ook al is er nog niet daadwerkelijk sprake van leren op de werkvloer zelf – wel die transfer naar de werkvloer te optimaliseren.” Master in opleiden Door die verschuiving van klassiek onderwijs naar werkplekleren merkt Christien dat er binnen de ziekenhuizen steeds meer behoefte is aan kennis over leren en ontwikkelen. Bijvoorbeeld onder praktijkopleiders. Dat sinds twee jaar ook de master Docent Hoger Gezondheidszorg Onderwijs (HGZO) onder VUmc Academie valt, ziet Christien dan ook als een mooie ontwikkeling. “Wat we voor ogen hebben is dat praktijkopleiders, die dus zelf op de vloer staan, zich doorontwikkelen naar opleider door het volgen van een mastertraject HGZO. Een deel van hen gaat wellicht voor de klas staan op een hbo-instelling. Maar ook een deel gaat weer terug naar de werkvloer en neemt de kennis over het ontwerpen van leertrajecten dus mee naar de praktijk.”
Stafadviseurs als ogen en oren Op dit moment staat het harmonisatieproces tussen de bij- en nascholingsinstellingen van locatie AMC en VUmc op het punt van beginnen. Dit zal een aantal veranderingen met zich meebrengen, die volgens Christien vooral positief zullen uitpakken. “Zo nemen we het decentrale systeem waarop bijscholing binnen AMC georganiseerd is, graag over. Stafadviseurs Onderwijs & Opleiden werkzaam bij Amsterdam UMC zijn als het ware onze oren en ogen op de afdeling. Door nauw met hen samen te werken kunnen we straks nog veel beter inspelen op de leerbehoeftes in de praktijk. En echt van betekenis zijn voor alle vraagstukken op zorgonderwijsgebied.” En hoe zat het dan met die internationale ambities? “Er is al interesse getoond vanuit Europa in onze leergang Justitiële Geneeskunde. Een leergang die we in opdracht van het DJI (Dienst Justitiële Inrichtingen) ontwikkelden en nu als enige instituut aanbieden. Ik hoop natuurlijk dat we met dit programma, en wellicht met andere trajecten, die internationale stappen kunnen zetten.” What’s in a name Na de harmonisatie met de academie van locatie AMC is de naam VUmc Academie verleden tijd. “Dit was inderdaad het laatste jaar”, zegt Christien. “Heel logisch natuurlijk.” Hoe de academie zal gaan heten is nog heel even een verrassing. We zullen daarop nog moeten wachten tot het nieuwe jaar.