Opleider Marcel Bruist
‘Elk moment van de dag is een leermoment’
“De clinics zijn vooral bedoeld om te oefenen met wat er volgens de teamleden zelf nog niet lekker lukt”
Hoe kan ik mijn gehele team van verpleegkundigen in een keer opleiden tot succesvolle werkbegeleiders zonder ze en masse op cursus te sturen?
Dat was de vraag; Marcel Bruist, opleider en aanbieder van de cursus Werkbegeleiding aan VUmc Academie, ging de uitdaging aan. Samen met Learning & Development adviseur Wessel Schulte bedacht hij een manier om alle teamleden een op maat gemaakt traject te laten doorlopen. Op de werkvloer én binnen werktijd.
Werkbegeleiding is bij uitstek een vaardigheid die je leert door te doen. De ideale training dus om de principes van werkplekleren op toe te passen, dacht Marcel.
Maak het expliciet
Hij koos voor een blended aanbod: werkplekleren gecombineerd met korte online ‘colleges’ en clinics op de afdeling. Teamleden gaan zelf actief aan de slag met hun leerdoelen. Marcel: ‘Door elk moment van de dag als leermoment aan te grijpen. In de voorbespreking met je student kun je vragen hoe je kunt ondersteunen, tijdens het werk oefen je met bijsturen en zelfs de koffiepauze is een mooi evaluatiemoment. Dan denk je ‘maar dat doe ik altijd al’; het gaat erom dat je het expliciet maakt. Schrijf het op of doe het in MOOS, zoals bij de Leer & Ontwikkelsprint.
Hapklare brokken
De online lessen zijn ter ondersteuning. ‘Dit zijn lessen uit de training, maar dan opgeknipt. Opgenomen in de studio in hapklare brokken van vijf minuten, die mensen online kunnen volgen wanneer ze daar behoefte aan hebben. Bijvoorbeeld om nog even de stappen van een beoordeling door te nemen die de volgende dag gepland staat.’
Oefenen in clinics
De clinics – vier à vijf gedurende het traject - zijn vooral bedoeld om te oefenen met wat er volgens de teamleden zelf nog niet lekker lukt. Deze zijn van tevoren ingeroosterd en deelnemers dragen de onderwerpen aan. ‘Vandaag oefenen we met vragen van deelnemers als ‘hoe kan ik feedback geven zonder onaardig over te komen?’ en tijdens de eerste clinic stond ‘inschatten van het niveau van je student’ centraal: wanneer laat je los en wanneer grijp je in?’ De clinics zijn dus interactief. ‘Maar, ik dwing niemand tot rollenspellen.’
Pilotfase
We moeten wel in ogenschouw nemen dat het project zich nog in een pilotfase bevindt, zegt Marcel. ‘Dit is nu de tweede pilot en ik ben nog echt aan het stoeien met wat werkt.’ Vooral als het gaat om waar in het leerspectrum hij moet zitten met zijn aanbod. Helemaal de leerdoelen vanuit de medewerker zelf laten komen, ‘ik ben er voor jou, maar jij moet aangeven wat je wilt leren’, werkte niet. Dus zocht hij naar een vorm waarbij hij meer richting geeft, bijvoorbeeld door opdrachten te formuleren.
“Werkbegeleiding is bij uitstek een vaardigheid die je leert door te doen”
Idealiter is de teamleider een soort coach die steeds in de gaten houdt hoe het gaat met de leerdoelen
“De teamleider is degene die ziet of het geleerde ook daadwerkelijk wordt toegepast”
Teamleider als coach
Hoewel enigszins voorzichtig, is Marcel enthousiast. Niet in de minste plaats omdat hij in deze pilot zeer betrokken mensen met een flinke dosis ‘leerleiderschap’ aan zijn zijde heeft. Een praktijkopleider en teamleider op de afdeling PACU en een teamleider en het afdelingshoofd op Anesthesie. Dit leerleiderschap is een noodzaak als je werkplekleren wilt laten slagen.
‘Idealiter is de teamleider een soort coach die steeds in de gaten houdt hoe het gaat met de leerdoelen van de teamleden en wat er nodig is aan ondersteuning. De teamleider is degene die ziet of het geleerde ook daadwerkelijk wordt toegepast. Werkplekleren vraagt om een omslag. Eigenlijk moeten we naar een systeem waarin een teamleider niet wordt gevraagd ‘heb je alles afgevinkt?’, maar ‘in hoeverre is jouw team aan het leren? En helemaal mooi zou zijn als iedereen aan het eind van de dag denkt: wat heb ik vandaag geleerd en wat ga ik morgen eventueel anders doen?’
Pilot Werkbegeleiding
Eind van het jaar is de pilot Werkbegeleiding afgerond. Binnenkort start Marcel ook een derde pilot waarin leren op de werkplek het uitgangspunt is. Wil jij ook je team een op maat gemaakte training Werkbegeleiding aanbieden zonder handen aan het bed te verliezen of heb je vragen over deze pilot en werkplekleren? Neem dan contact op met opleider Marcel Bruist.
Wilt u meer lezen over Leerleiderschap en wat dit voor teamleiders betekent? Opleidingskundig raadgever Carol Timmer en senior Learning & Development adviseur Wessel Schulte geven uitleg.
Meer over de Leer & Ontwikkelsprint is te lezen in het interview met projectleider Willemien Visser.
“Eigenlijk moeten we naar een systeem waarin een teamleider niet wordt gevraagd ‘heb je alles afgevinkt?’, maar ‘in hoeverre is jouw team aan het leren?”